همهپرسی شیوهای محدود در اداره کشور
تاریخ انتشار: ۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۸۷۸۵۸
خبرگزاری مهر- گروه سیاست-حمیدرضا سلیمی؛ یکی از ویژگیهای نظام جمهوری اسلامی ایران که باعث تمایز آن از سایر نظامهای دنیا میشود ابتنای حرکت اسلامی آن بر اساس خواست و اراده مردمی است. در واقع انقلاب اسلامی ایران که از ابتدا به رهبری امام خمینی (ره) شکل گرفت مبتنی بر خواست و اراده مردم تاسیس شد و مبتنی بر خواست و اراده مردمی نیز به حرکت خود ادامه داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در نظامات سیاسی متداول دنیا دو روش دموکراسی مستقیم و دموکراسی مبتنی بر نمایندگی وجود دارد. دموکراسی مستقیم اولین شیوه اعمال حاکمیت مردمی بود که در یونان قدیم انجام میشد و بر اساس آن مردم در محله و مراکزی تجمع پیدا میکردند و اداره کشور بر اساس رای گیری مستقیم از مردم صورت میپذیرفت. با پیچیده شدن جوامع و گسترش شهرها و به دنبال آن پیچیده شدن مشکلات و مسائل و عدم توانایی مستقیم و بالمباشره مردم در حل مسائل، دموکراسی مستقیم دیگر پاسخگوی نیازمندیها نبود و اعمال حاکمیت مردمی مبتنی بر نظام نمایندگی و دموکراسی غیر مستقیم شکل گرفت. بر این اساس ساختارهای اساسی مانند مجلس و پارلمان بوجود آمد. که نمایندگان آن از طریق انتخابات برگزیده میشدند.
قانون اساسی در اصل ششم دو شیوه برگزاری انتخابات و همه پرسی پیش بینی کرده است. نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد این است که در قانون اساسی ما اصل بر کدام یک از دو شیوه اخذ نظرات مردمی است؟ اصل بر اخذ نظرات مردمی از طریق همهپرسی است یا اصل از طریق گزینش نمایندگان بوسیله انتخابات است؟ به دلیل ۱- ابتنای ساختار اداره کشور بر اساس نظام نمایندگی و برگزاری انتخابات (مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان رهبری، انتخابات ریاست جمهوری و شوراها) ۲- پیش بینی همه پرسی تقنینی در مسائل بسیار مهم و نه همه مسائل کشور (اصل ۵۹) و همه پرسی بازنگری در قانون اساسی (اصل ۱۷۷) که صرفاً در موارد ضروری با نظامات خاص است، ۳- در اصل ۵۹ قانون اساسی قانونگذار با بکار بردن عبارت در مسائل بسیار مهم ممکن است تجویز قطعی برای حل مسائل بسیار مهم از طریق همه پرسی نکرده است، مقصود قانونگذار اساسی این است که اداره کشور باید بر اساس نظام نمایندگی و از طریق انتخابات پیش رود و اصل بر نظام نمایندگی در اخذ نظرات و دیدگاههای مردمی است. پس این ادعا که اگر ما در کشور از ابتدا بنا بر همه پرسی در مسائل بسیار مهم داشتیم، همهپرسی الان در کشور تابو نبود ادعایی مخدوش است. چرا که قرار نیست اداره کشور بر اساس موارد استثنایی باشد. نکته بعدی در مورد همه پرسی تقنینی این است که با فرض اتفاق این همهپرسی براساس نظریه تفسیری شورای نگهبان در اصل نود و نهم، این شورا نظارت استصوابی بر همهپرسی دارد.
از آنجایی که برگزاری همه پرسی در کشور بگونهای است که شرکتکنندگان باید پاسخ آری یا نه را به صندوق بیاندازند طبیعی است که برگزاری آن باعث بوجود آمدن دوقطبی در جامعه خواهد شد و بوجود آمدن دو قطبی به ضرر کشور است. از طرفی تکیه بر نظام نمایندگی ممکن است باعث بوجود آمدن این تلقی در بین مردم شود که در اداره کشور نقشی ندارند برای حل این مشکل رهبر معظم انقلاب اسلامی در سیاستهای کلی قانونگذاری ابلاغی ششم مهرماه ۱۳۹۸ جلب مشارکت حداکثری مردم در فرآیند قانونگذاری را ابلاغ کردند. یکی از راههای جلب مشارکت حداکثری میتواند به این صورت باشد که اگر تعداد درخواستهای مردم به عدد معینی رسید، خواست مردم قابلیت بررسی در مجلس شورای اسلامی برای تبدیل شدن به قانون را داشته باشد.
سوال بعدی این است که سایر کشورها در چه مواردی به همه پرسی مراجعه میکنند و آیا برگزاری همه پرسی شیوهای معمول و رایج در اداره کشور است یا خیر؟ پاسخ منفی است. برای مثال در کشور فرانسه هرچند قانون اساسی فرانسه اعمال حاکمیت ملی را از طریق نمایندگان و همه پرسی به رسمیت شناخته است اما برگزاری همه پرسی محدود به برگزاری همه پرسی بازنگری قانون اساسی و همه پرسی در مورد اصلاح سیاستهای اقتصادی و اجتماعی بدون مغایرت با قانون اساسی است. در قانون اساسی ایالات متحده آمریکا در اصول آن پیش بینی در مورد برگزاری همه پرسی صورت نگرفته است (سطح فدرال) و تنها در سطح محلی امکان برگزاری همه پرسی وجود دارد.
کد خبر 5761285 هادی رضاییمنبع: مهر
کلیدواژه: انقلاب اسلامی ایران انتخابات ریاست جمهوری و شوراها فرانسه پارلمان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مجلس شورای اسلامی عید سعید فطر ارتش جمهوری اسلامی ایران مقام معظم رهبری جمهوری اسلامی ایران هیئت دولت انقلاب اسلامی ایران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی سیدابراهیم رئیسی دفاع مقدس حسین امیر عبداللهیان رژه روز ارتش وزارت کشور برگزاری همه پرسی مسائل بسیار مهم نظام نمایندگی قانون اساسی اداره کشور همه پرسی بر اساس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۸۷۸۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جعفرزاده: هر کسی به جز قالیباف رئیس مجلس شود کشور شفافتر اداره میشود
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت:
با نزدیک شدن به تشکیل مجلس۱۲ دو مجموعه زیر نظر مجلس ( مرکز پژوهشها و دیوان محاسبات ) احساس آزادگی بیشتری کرده و گزارشات متنوع و کارشناسی واقعی از عملکرد دولت تردمیلی۱۳ ارائه کرده اند. اینجانب نیز از بخشی از آنها، در مصاحبه هایم استفاده کرده ام که دولت را عصبانی کرده.
این گزارشات که کماکان با ملاحظاتی تهیه شده بخشی از واقعیت عینی جامعه و سفره های کوچک شده مردم و بیانگر ضعف شدید دولت در اجرا و خلاف گویی های دولت و عدم صداقتشان با مردم است نتیجه میگیریم:
هر کسی به جز قالیباف رییس مجلس شود کشور شفاف تر اداره میشود.
27211
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902759